Note: The tonic system has been changed from polytonic tomonotonic, otherwise the spelling of the book has not beenchanged. Words in italics are included in _. Footnotes havebeen converted to endnotes and are included in (). The book hasbeen corrected as per the Table of Errors at its end. The notesare hardly readable and some might be incorrect. Question marksshow an even higher level of uncertainty.
Σημείωση: Ο τονισμός έχει αλλάξει από πολυτονικό σεμονοτονικό, κατά τα άλλα έχει διατηρηθεί η ορθογραφία τουβιβλίου. Λέξεις με πλαγίους χαρακτήρες έχουν σημειωθεί με _. Οιυποσημειώσεις έχουν μεταφερθεί στο τέλος του βιβλίου καιπερικλείονται σε (). Το βιβλίο έχει διορθωθεί σύμφωνα με τονΠίνακα Παροραμάτων, που ευρίσκετο στο τέλος του. Οιυποσημειώσεις είναι δυσδιάκριτες και σε αρκετά μέρη έχουναντιγραφεί κατ' εκτίμηση. Τα ερωτηματικά δείχνουν ακόμαμεγαλύτερη αβεβαιότητα.
Περίεργος μεν εν γένει υπάρχει η μελέτη της ιστορίας τουΒυζαντινού Κράτους, αλλ' η αφήγησις της εποχής εκείνης, ήνπροτιθέμεθα να σκιαγραφήσωμεν, δύναται να θεωρηθή ως η μάλλονπεριεργοτέρα, διότι είνε ούτως ειπείν το προοίμιον της πτώσεωςτου Ελληνισμού, και η αρχή της υπάρξεως νέων εξουσιών, αγνώστωνμεν το παράπαν πρότερον εις την Ανατολήν, μικρόν δε αναλόγωςδιαρκεσασών, αλλ' εν τούτοις λίαν επενεργησασών εις τηνμετέπειτα υποδούλωσιν του Ελληνισμού υπό τον ζυγόν των Τούρκων.Βεβαίως αι εξουσίαι αύται δεν ήσαν το μόνον της υποδουλώσεωςαίτιον, διότι τα σπέρματα της αποσυνθέσεως ενέκειντο εν αυτήτων Βυζαντινών τη καταστάσει· ουχ ήττον όμως οι σταυροφορικοίπόλεμοι επήνεγκον θανατηφόρον επί της Βυζαντινής αυτοκρατορίαςτραύμα και επροοιμίασαν, ως προείπομεν, την κατάπτωσιναυτής.
Ίσως όπως γείνωμεν μάλλον καταληπτοί, ωφείλομεν ν'ανατρέξωμεν εις προγενεστέρους χρόνους και εξεικονίσωμεν τααίτια, τα επαγαγόντα τους σταυροφορικούς εκείνους πολέμους,διαγράψωμεν δε και τα κατ' αυτούς· αλλά τότε ηθέλομενπαρεκτείνει τον λόγον πέραν του ημετέρου αντικειμένου, όπερεστίν η ιστορία της υπό των Φράγκων αλώσεως τηςΚωνσταντινουπόλεως, δηλονότι η εξιστόρησις του τετάρτουσταυροφορικού πολέμου.
Και έν μόνον βλέμμα αν ρίψωμεν επί της τότε καταστάσεως τουΒυζαντίου, αρκεί να εννοήσωμεν την αθλιότητα εις ήν εκείνοδιετέλει. Εστερημένον των αναγκαίων εις παν κράτος στηριγμάτων,του στρατού και του στόλου, έχον ταμείον κενόν, εξηντλημένονεις θρησκευτικάς διαμάχας, αίτινες ενώ ουδέν απέφερον τοαγαθόν, τουναντίον διά της διαιρέσεως των πολιτών, καθ' όνχρόνον η μεγίστη απητείτο σύμπνοια προς αντίκρουσιν τωνπολυαρίθμων εχθρικών επιδρομών, οικτρά είχον τα αποτελέσματα,εν απομονώσει διατελούν, πανταχόθεν καταπολεμούμενον, ωμοίαζεπρος άνθρωπον θανατιώντα, του οποίου το τέλος επίκειται καιάφευκτον και προσεχές· την δε αθλιότητα ταύτην επηύξανον αι τωναυτοκρατόρων βδελυρίαι, αι