[1]

Martelaren van Rusland [3]

Inleidend Woord.

Jules Michelet’s “Les Martyrs de la Russie” is een halve eeuw oud. Hetverscheen in 1854, toen Russische toestanden de verontwaardiging vangeheel Europa gaande maakten.

Dat we het nu (en voor het eerst) in het Nederlandsch geven,vindt ten deele zijn verklaring in het feit, dat het, hoewel zoo oud,niets verouderd blijkt. Michelet, de groote liberale Franschegeschiedschrijver van het midden der negentiende eeuw, heeft in ditwerkje den geest van het Russische volk, van overheid en onderdrukten,met groote scherpte geschetst. Zijn boekje was een revolutionnairpamflet, bestemd om de Russische officieren te winnen voor devrijheidszaak, en dat merken we ook aan de bloemrijkheid en derethorika van zijn stijl, aan het veelvuldige gebruik van de“phrase”. Voor ons, menschen van 1905, heeft het vooralbizondere waarde, omdat het ons zoo volkomen doordringt van devoorgeschiedenis der nu wordende revolutie. In dit pamflet van 50 jaargeleden worden toch de onderdrukking in Rusland, het ruw [6]geweld en de gemeenheid der autocratie al alsonhoudbaar voorgesteld. Sindsdien is de afschaffing der lijfeigenschapgebeurd, doch de tyrannie is er weinig door verzacht of verzwakt. Enhet onhoudbare heeft zich nog een halve eeuw staande gehouden. Hoe ditkon, verklaart dit boekje eveneens: door de lijdzaamheid van hetRussische volk.

Nog een enkel woord over den Franschen schrijver zelf. Hij wasgeboren in 1798 en stierf in 1874. In dien levenstijd heeft hijontzaglijk weten te werken. Als geschiedschrijver gaf hij voornamelijk:Beknopt Overzicht der Nieuwe Geschiedenis (1827), RomeinscheGeschiedenis (1839), Geschiedenis van Frankrijk (1833–1844 en1855–1867: in zeventien deelen), Geschiedenis der Revolutie(1847–1853: in zeven deelen) en Geschiedenis van de XIXe eeuw (nazijn dood versch