Italië in de Middeleeuwen
Dante
[V]
Voorrede.
Niet als krijgslieden plachten de Nederlandersnaar Italië te trekken. Geen Gothen, geen Longobarden of Vandalenkwamen uit de lage landen aan de zee. Aan de oorlogen van Guelfen enGhibellijnen hebben zij geen aandeel van beteekenis gehad. Wanneer delegende de Mariakerk te Utrecht laat bouwen als boete voor een kerk teMilaan verwoest, noemt zij een Duitschen Keizer als stichter, geenNederlander.
Als pelgrims uit het heilige land kwamen zij de Brenner over naarVenetië. Als Roomvaarders bezochten zij Italië voor hunzieleheil. De “Anima”, thans de Duitsche kerk te Rome, iseen Nederlandsche stichting.
Ook als kooplieden onderhielden zij goede betrekkingen. De Heerenvan Arkel hadden hun fortuin belegd in een bank te Genua. Hetmeesterwerk van Hugo van der Goes werd door een Italiaansch koopman uitBrugge te Florence gewijd. Een altaarstuk van Memling met soortgelijkebestemming kwam slechts door zeeroof bij de Hanze terecht. Ook bezitBrugge van oudsher een vroeg werk van Michelangelo. Mogen somsNederlandsche kunstenaars hun eigen aard verloochend hebben onder testerken Italiaanschen invloed, de van Eycken waarschijnlijk en velen nahen, van Rogier van der Weijden tot Terborgh, hebben in het zuidenalleen hun blik verruimd.
Dat is echter in later dagen dan waarvan Cotterill in dit boekverhaalt. Onze gedachten gaan zoo zelden terug tot de tijden dat Karelde Groote nu voor den Falkhof te Nijmegen zijn paarden zag weiden, omdan weer te Rome als beschermer van het heilige Romeinsche rijk op tetreden of dat Frans van Assisi een innige vroomheid predikte, in zijnland aa